Մթնոլորտում արբանյակների ոչնչացումը «կարող է զգալի վտանգ ներկայացնել Երկրի կլիմայի և օզոնային շերտի համար», և այն պետք է ուսումնասիրվի, զգուշացնում է Ամերիկյան աստղագիտական ընկերությունը:
Ամերիկացի աստղագետները մտահոգություն են հայտնել, որ գործող և ապագա արբանյակները կարող են վնասակար քիմիական նյութեր արտանետել Երկրի մթնոլորտ՝ ապամոնտաժվելուց հետո: Նրանք կարծում են, որ մթնոլորտի քիմիայի փոփոխությունը «կարող է էական վտանգ ներկայացնել Երկրի կլիմայի և օզոնային շերտի համար», – ասում է Ամերիկյան աստղագիտական ընկերության նախագահ Դարա Նորմանը:
Շահագործումից հանված արբանյակների միտումնավոր ոչնչացումը կիրառվում է բազմաթիվ օպերատորների կողմից, ներառյալ SpaceX-ը, որը պատկանում է Starlink մատակարարին: Երբ օբյեկտը մեծ արագությամբ մտնում է Երկրի մթնոլորտ, նրա շուրջ ջերմաստիճանը կարող է հասնել մի քանի հազար աստիճան Ցելսիուսի, ինչը բավական է արբանյակը հալեցնելու համար։ SpaceX-ը և ԱՄՆ կապի դաշնային հանձնաժողովը (FCC) դիտարկում են արբանյակների դուրսբերումը որպես տիեզերական աղբով ուղեծիրը չլցնելու կարևոր միջոց: Սակայն այժմ ամերիկացի աստղագետներն ասում են, որ այս գործընթացի հետ կապված «մետաղների աղտոտման» հետևանքները անհայտ են և պահանջում են ուսումնասիրել այդ հարցը:
Գոլորշիացող մետաղը կարող է վնասել օզոնային շերտը և մթնոլորտի մյուս բաղադրիչները, որոնք ապահովում են Երկրի կլիման: Սարքերի մնացորդները կարող են նաև «օդային շողեր առաջացնել, որոնք կբարձրացնեն գիշերային երկնքի պայծառությունը» և աստղագետների համար դժվարացնել դիտումը: «Մենք կոչ ենք անում քաղաքական գործիչներին ֆինանսավորում հատկացնել հրատապ գիտական հետազոտությունների համար, որպեսզի շահագրգիռ կողմերին տրամադրեն տիեզերական թռիչքների բոլոր արտանետումների և դրանց ազդեցությունների ժամանակին գնահատումը: Մենք նաև կոչ ենք անում կարգավորող մարմիններին ներառել այդ ուսումնասիրությունների արդյունքները տիեզերական գործունեության լիցենզավորման գործընթացում», – ասվում է ասոցիացիայի հայտարարության մեջ:
Գիտական հանրության անդամները վերջին տարիներին բազմիցս անհանգստություն են հայտնել Starlink-ի նման արբանյակների «մեգահամաստեղությունների» աճի և աստղագիտական գիտության վրա դրանց հնարավոր միջամտության վերաբերյալ: Վերջին փաստաթղթում ուղղակիորեն չի նշվում SpaceX-ը և Starlink մատակարարը, սակայն վերջինիս արբանյակային համաստեղությունը կազմում է 6400 միավոր կամ բոլոր ակտիվ արբանյակների երկու երրորդը: Առաջիկա տարիներին օպերատորը և նրա մրցակիցները մտադիր են ուղեծիր դուրս բերել ևս մի քանի տասնյակ հազար սարքեր։ Եվրոպական տիեզերական գործակալությունը վերջերս հայտարարեց 200 կիլոգրամանոց ապարատ գործարկելու իր մտադրության մասին՝ ուսումնասիրելու համար, թե ինչպես է այն այրվելու մթնոլորտ մուտք գործելիս:
Կարդացե՛ք նաև.