SpaceX Starship հրթիռի առաջին փուլի և դրա հիմնական մոդուլի պայթյունները, որոնք տեղի են ունեցել անցած տարվա նոյեմբերին արձակումից հետո, համապատասխանաբար մոտ 90 և 149 կմ բարձրության վրա, հանգեցրել են իոնոլորտում հսկայական պլազմային անցքի առաջացմանը: Այս մասին հայտնում է ՏԱՍՍ-ը՝ վկայակոչելով Սիբիրում SB RAS «Science»-ի կողմից հրապարակված ուսումնասիրության նյութերը։
Խոռոչը տարածվել է հազարավոր կիլոմետրերի վրա՝ ձգվելով Մեքսիկայի Յուկատան թերակղզուց, մինչև ԱՄՆ հարավ-արևելք ընկած տարածքի վրա և պահպանվել է գրեթե մեկ ժամ:
Հետազոտության համահեղինակ Յուրի Յասյուկևիչը, ով ISTP SB RAS-ի առաջատար գիտաշխատող, ֆիզիկամաթեմատիկական գիտությունների դոկտոր է, հայտնել է, որ իոնոլորտում այս խառնաշփոթի մասշտաբներն անակնկալ են եղել գիտնականների համար։
«Սա նշանակում է, որ մենք չենք հասկանում մթնոլորտում տեղի ունեցող գործընթացները», — ասել է նա՝ Nature գիտական ամսագիրին տված հարցազրույցում՝ հավելելով, որ սա տեխնածին պայթյունի հետևանքով առաջացած ոչ քիմիական պլազմայի անցքի հայտնաբերման առաջին դեպքն է։
Ըստ մասնագետի՝ սովորաբար նման խոռոչները առաջանում են իոնոլորտում քիմիական պրոցեսների արդյունքում՝ շարժիչի վառելիքի հետ փոխազդեցության պատճառով։
Ճապոնացի երկրաֆիզիկոս Կոսուկե Հեքինն իր հերթին ասել է, որ պայթյունի հետևանքով իոնոլորտում խոռոչն ավելի փոքր է, քան 2022 թվականի սկզբին Տոնգա հրաբխի ժայթքման արդյունքում առաջացած խոռոչը: Միևնույն ժամանակ, այն գերազանցում է 2013 թվականին Չելյաբինսկի մերձակայքում երկնաքարի անկման հետևանքով ձևավորված խոռոչին, որը վերջին հարյուր տարում ամենամեծն է համարվում:
Այսպիսով, իոնոսֆերային խանգարումները կարող են խոչընդոտել արբանյակային նավիգացիային, ինչը կարող է ազդել ապագայում ինքնավար մեքենաների աշխատանքի, ինչպես նաև՝ կապի և ռադիոաստղագիտության վրա։ Հաշվի առնելով, որ արձակումների հաճախականությունը մեծանում է, այդ հետևանքները կարող են ավելի լուրջ խնդիր դառնալ։
