Ֆոնդային շուկան նման է կենդանի օրգանիզմի, որի ռիթմն անընդհատ փոփոխվում է։ Այսօր գները բարձրանում են, իսկ վաղը՝ կտրուկ նվազում։ Սկսնակ ներդրողներին անկանխատեսելի և վտանգավոր թվալ, մինչդեռ փորձառուները գիտեն՝ տատանումները շուկայի անբաժան մասն են։ Հարցն այն չէ՝ կդիտվեն արդյոք տատանումներ, այլ՝ երբ է պետք անհանգստանալ։ Եկեք հասկանանք բաժնետոմսերի գների փոփոխությունների պատճառները, և երբ է իսկապես ժամանակը՝ վերանայելու մեր դիրքորոշումը։
Ինչո՞ւ են բաժնետոմսերի գները տատանվում
Բաժնետոմսերի գնի տատանումները պայմանավորված են մի շարք գործոններով, որոնք հաճախ փոխկապակցված են․

- Պահանջարկ և առաջարկ։ Սա շուկայի հիմնարար սկզբունքն է։ Երբ բաժնետոմսի նկատմամբ պահանջարկն աճում է, գինը բարձրանում է։ Երբ վաճառողների թիվը գերազանցում է գնողներին՝ գինը նվազում է։
- Ընկերության ֆինանսական հաշվետվությունները։ Երբ ընկերության կողմից հրապարակված արդյունքները սպասվածից թույլ են լինում, շուկան արագ արձագանքում է՝ բաժնետոմսերի գնի նվազմամբ։ Իսկ հակառակը՝ կայուն աճ, բարձր շահույթ կամ դրական կանխատեսումները հաճախ խթանում են գնաճը։
- Տնտեսական նորություններ և գլոբալ իրադարձություններ։ Ճգնաժամ, տոկոսադրույքների բարձրացում, քաղաքական ընտրություններ, պատերազմներ կամ տեխնոլոգիական առաջընթաց՝ բոլորը կարող են ազդել շուկայի տրամադրության վրա։
- Հոգեբանական գործոններ և սպեկուլյացիա։ Շատ դեպքերում գնային փոփոխությունները պայմանավորված են ոչ թե ռացիոնալ վերլուծությամբ, այլ ներդրողների վախով կամ ագահությամբ։ Այդպիսի պահերին շուկան կարող է գերժայթքել՝ ստեղծելով «բաբլներ», կամ ընդհակառակը՝ կտրուկ անկումներ արձանագրել։
Ինչպե՞ս տարբերել «նորմալ» տատանումը վտանգավորից
Տատանումները բնական են, բայց երբեմն դրանք վկայում են ավելի խորքային խնդիրների մասին։ Ահա մի քանի ցուցիչ, որ կարող է հուշել՝ պե՞տք է արդյոք ավելի խորությամբ վերլուծել իրավիճակը։
Նորմալ տատանումներ
- Տատանումը փոքր է և կարճաժամկետ։
- Տարածված է ամբողջ շուկայում՝ ոչ միայն մեկ ընկերության վրա։
- Մեկնաբանվում է ակնհայտ պատճառներով, օրինակ՝ տոկոսադրույքի բարձրացում։
- Ընկերության կարևոր ցուցանիշները կայուն են մնում։

Ահազանգի նշաններ
- Գինը կտրուկ անկում է ապրում առանց հասկանալի պատճառի։
- Ընկերությունը փոխում է իր հաշվապահական քաղաքականությունը կամ դադարում է բացահայտել ֆինանսական տվյալները։
- Լուրեր են շրջանառվում ղեկավարության հրաժարականի, կեղծիքների կամ դատական գործընթացների մասին։
- Ընկերության պարտքերը արագ աճում են, իսկ շահույթը՝ նվազում։
Ե՞րբ արժե վերանայել ներդրումային ռազմավարությունը
Եթե դուք երկարաժամկետ ներդրումներ եք կատարել, ապա ամեն տատանում դեռ պատճառ չէ «նավը լքելու» համար։ Բայց, ժամանակ առ ժամանակ, պետք է ինքներդ ձեզ հետևյալ հարցերը տաք.
- Համապատասխանո՞ւմ է արդյոք այս բաժնետոմսը իմ ներդրումային նպատակներին։
- Փոխվե՞լ են արդյոք ընկերության կարևոր ցուցանիշները։
- Արդյո՞ք շուկան պարզապես «խելագարվել է», թե՞ այստեղ լուրջ ազդակ կա։

Հիշեք՝ զգուշությունը լավագույն դաշնակիցն է ներդրումային ոլորտում, բայց չափազանց զգուշավոր լինելն էլ կարող է ձեր պորտֆելը դարձնել անարդյունավետ։
Եզրակացություն
Բաժնետոմսերի գնի տատանումները շուկայի շնչառությունն են։ Մի վախեցեք դրանցից, բայց սովորեք լսել և վերլուծել դրանք։ Ճիշտ վերլուծությունը կարող է տարբերել ձեզ այն ներդրողից, ով վաճառում է վախի, այլ ոչ թե փաստերի հիման վրա։
Շարունակեք կրթվել, հետևել շուկայի զարգացումներին և կատարեք ուսումնասիրություններ։ Այդպես դուք ոչ միայն ավելի հաջողակ ներդրող կդառնաք, այլ նաև ավելի վստահ կլինեք ձեր որոշումներում։
Ներդրումներ կատարելու համար կարող եք բացել անվճար բրոքերային հաշիվ Unibank Invest-ի միջոցով։ Unibank Invest հավելվածը թույլ է տալիս մուտք գործել աշխարհի խոշորագույն բորսաներ և ձեռք բերել միջազգային ներդրումային գործիքներ, ինչպիսիք են բաժնետոմսերը, պարտատոմսերը և ETF-երը։
Կարդացե՛ք նաև.