ԵԱԶԲ-ի կանխատեսումը Հայաստանի համար
ԵԱԶԲ-ն վերանայել է ԱՊՀ հինգ երկրների և Ղազախստանի մակրոտնտեսական կանխատեսումները։ Հայաստանի ՀՆԱ-ի աճը 2024 թվականի վերջում ակնկալվում է, որ կդառնա 7,5 տոկոս։ Այսպիսով, այն զիջելու է միայն Տաջիկստանին և միայն կես տոկոսով։ 2025 թվականին աճը նախատեսված է 4,2 տոկոսի չափով։
Կանխատեսման թարմացված տարբերակի համաձայն՝ տարեվերջին երկրում գնաճը կկազմի 1,5 տոկոս՝ ապրանքների և ծառայությունների նկատմամբ պահանջարկի կայուն աճով։ Միաժամանակ, ընդհանուր տարածաշրջանի (ԱՊՀ) համար այն կկազմի 5,8 տոկոս։ Նվազագույն մակարդակը սպասվում է Հայաստանում, առավելագույնը՝ Ղազախստանում (8,3%)։
Երկրում փոխարժեքը շարունակում է մնալ կայուն։ Տարվա միջին հաշվով, Եվրասիական բանկի կանխատեսումներով, մեկ դոլարի դիմաց այն կկազմի 396 դրամ։
Տնտեսական նորություններ
Հունիսի 3-ից 17-ն ընկած ժամանակահատվածում ՀՀ Կենտրոնական բանկը, ինչպես ակնկալում էինք, նվազեցրել է վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքը 0,25 կետով։ Այս քայլը պետք է նպաստի գնաճի հետագա արագացմանը և միջնաժամկետ հեռանկարում կարող է որոշակի ճնշում գործադրել փոխարժեքի վրա: Այնուամենայնիվ, ընդհանուր առմամբ, կարգավորիչի գործողությունները մնում են բավականին պահպանողական: Իսկ Հայաստանի ՍԳԻ-ն երկար ժամանակ անց առաջին անգամ արձանագրել է տարեկան գնաճ (+0,3%)։ Այս իրադարձությունների մասին ավելի մանրամասն.
- Հայաստանում սպառողական գների ինդեքսը մայիսին կազմել է 0,3%՝ գերազանցելով 0,5% գնանկման սպասումները։ Հիմնական դրդապատճառը եղել է պարենային ապրանքների և զովացուցիչ ըմպելիքների գնանկման տեմպերի նվազումը, որոնք թեև նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ նվազել են 2%-ով, սակայն մեկ ամսվա ընթացքում թանկացել են 25%-ով։ Տրանսպորտի ոլորտում գնաճային դինամիկան արագացել է (+10%) և շարունակվել ալկոհոլային խմիչքների և ծխախոտի ապրանքների գծով, որոնք թանկացել են 6.3%-ով։
- Կենտրոնական բանկը վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքը նվազեցրել է 0,25 կետով՝ մինչև 8,0%։ Սա իններորդ նվազումն է 2023 թվականի հունիսից ի վեր և չորրորդը՝ 2024 թվականին։ Կարգավորողի պահպանողականությունը կարող է կապված լինել անշարժ գույքի և հիփոթեքային վարկավորման շուկաների գերտաքացման ռիսկի հետ, որի մոլեգնությունը դեռևս պահպանվում է՝ դատելով անուղղակի տվյալներից։ Այսպես, հունվար–ապրիլին անշարժ գույքի շուկայում իրականացվել է 20988 գործարք, ինչը 21,4 տոկոսով ավելի է 2023 թվականի նույն ժամանակահատվածի համեմատ։
- Երկրի ընդհանուր պետական պարտքը ապրիլի վերջին նվազել է 0,77%-ով՝ հասնելով 12,07 մլրդ դոլարի։ Ընդհանուր պարտքի կառուցվածքում 6,34 մլրդ դոլար բաժին է ընկնում արտաքին պարտքին, որն ապրիլին նվազել է 1,38%-ով։ Այնուամենայնիվ, լուրերը, ամենայն հավանականությամբ, էական ազդեցություն չեն ունենա ամբողջ երկրում շուկաների դինամիկայի վրա:
- Նույն ժամանակահատվածում վերամշակող արդյունաբերությունն ավելացրել է արտադրանքի ծավալը 40,7%-ով՝ հասնելով 675,98 մլրդ դրամի։ Դրական դինամիկան Հայաստանում տնտեսական ակտիվության աճի աջակցող գործոն է։ Առանձին-առանձին ապրիլին աճն ավելի էական է եղել՝ կազմելով 27%։ Սակայն մարտի համեմատ արձանագրվել է աննշան նվազում՝ 14,1%-ով։
Ընկերությունների նորություններ
- Picsart-ը միավորվում է GettyImages-ի հետ՝ իր 150 միլիոն օգտատերերի համար հատուկ AI մոդել մշակելու համար: Նախատեսվում է արհեստական ինտելեկտի մոդել, որը կառաջարկի անվտանգ գործիքներ ստեղծարարության համար՝ վերացնելով նեյրոնային ցանցի կողմից ստեղծված պատկերների և հեղինակային իրավունքների հետ կապված մի շարք խնդիրներ:
- Երևանում բացվել է «Երեմյան Փրոջեքթս»-ի կաթնամթերքի արտադրության նոր գործարան։ Դրա հզորությունը ենթադրում է օրական մոտ 150 հազար լիտր կաթի վերամշակում, ինչը մեծապես կմեծացնի ընկերության արտադրության ծավալները և հնարավորություն կստեղծի արտադրել նոր տեսակի ապրանքներ։
Ֆոնդային շուկայի նորություններ
- Հունիսի 3-ից 17-ը ԱԿԲԱ Բանկի բաժնետոմսերը կրկին մոտ զրոյական դինամիկա են ցուցաբերել։ Սակայն երկրորդ եռամսյակի սկզբից բաժնետոմսերը նվազել են 7,6%-ով։ Տնտեսության մեջ դրույքների խստացումը ճնշում է ընկերության զուտ տոկոսային մարժան և հաշվեկշիռը (հիմնված 2023 թվականի տարեկան հաշվետվությունների վրա), ինչը, հավանաբար, կշարունակի արտացոլվել բանկի բաժնետոմսերի գնի վրա: Օրինակ՝ առաջին եռամսյակում դրա մնացորդի գրեթե 41%-ը կազմել են ժամկետային ավանդները։
- Telecom Armenia-ի բաժնետոմսերը ցույց են տվել թեթև դրական դինամիկա (+2,5%), թեև վերջին օրերին դրանք ուղղվել են տվյալ ժամանակաշրջանի ամենաբարձր ցուցանիշներից: Այս տեղաշարժը կարող է մասամբ պայմանավորված լինել Ազգային վիճակագրական կոմիտեի տվյալների հրապարակմամբ. 2024 թվականի հունվար-ապրիլին հեռուստատեսային և ռադիոհաղորդումների արտադրության և հեռարձակման և հեռահաղորդակցության գործունեության եկամուտներն աճել են 6,3%-ով: Այնուամենայնիվ, ընդհանուր դինամիկան, զուգորդված հրապարակված մակրո վիճակագրության հետ մեկտեղ, վկայում է այն մասին, որ ներդրողները դեռ թույլ հետաքրքրություն են ցուցաբերում Հայաստանի արժեթղթերի շուկայի նկատմամբ։
- Եռամյա կորպորատիվ պարտատոմսերի գների ինդեքսը կայուն է։ Երկրում փոխարժեքը նույնպես կայուն է մնում։ Հիմնական դրույքաչափը նվազեցնելու ՀՀ Կենտրոնական բանկի վերջին որոշման ազդեցությունը, պայմանավորված դրա պահպանողականությամբ, անբավարար էր՝ ազդելու պարտքային գործիքների կամ դրամի փոխարժեքի վրա։ Եթե գնաճի արագացման միտումը (սպասվածից ավելի արագ) շարունակվի, ապա տնտեսության միջնաժամկետ պարտքային գործիքների գները, ներառյալ կորպորատիվ պարտատոմսերի ինդեքսի դինամիկան, կարող են ճնշման տակ ընկնել։
Առաջիկա ակնկալիքները՝ ըստ FreedomBrokerArmenia-ի թիմի
Freedom Broker Armenia-ի թիմը ևս որոշակի կանխատեսումներ ունի Հայաստանի տնտեսության վերաբերյալ, որոնք ներկայացնում ենք ստորև․
Կանխատեսվում է, որ հունիսի 21-ից հուլիսի 1-ը Հայաստանում կհրապարակվեն մի շարք կարևոր մակրոտնտեսական տվյալներ, միգուցե որոշ ուշացումով։ Խոսքը հետևյալ փաստերի մասին է.
- Նախատեսվում է հրապարակել երկրի մայիսի առևտրային հաշվեկշիռը։ Նախատեսվում է, որ դեֆիցիտը 891 մլն դոլարից կնվազի մինչև 180 մլն դոլար: Այն իրականացվում է մասամբ ներմուծման նվազման, ինչպես նաև Կենտրոնական բանկի դրամավարկային քաղաքականության թուլացման շնորհիվ և ապագայում պետք է որոշակի ճնշում գործադրի երկրի արժույթի վրա: Արժույթի թուլացման ռիսկի գործոն կարող է լինել արտահանման դանդաղ դինամիկան:
- Նախատեսվում է մայիսի համար հրապարակել արտադրողի գների ինդեքսը, որը պետք է վկայի գնաճի հետագա արագացման մասին։ Ապրիլյան PPI-ի արժեքը կազմել է +3,7%:
- Կհրապարակվի տնտեսական ակտիվության մայիսի ինդեքսը (նախորդ արժեքը՝ +10.4%). ակնկալվում է աճի մի փոքր դանդաղում:
- Ուշադրության կենտրոնում է նաև վերջին գարնանային ամսվա մանրածախ վաճառքի և արդյունաբերական արտադրության դինամիկան: Ապրիլին այն հասել է նվազագույնին (+16,3%) 2023 թվականի նոյեմբերից ի վեր։
- Նշված ժամանակահատվածում կհրապարակվեն նաև մայիսին Հայաստանում շինարարության ծավալների վերաբերյալ տվյալները (ապրիլին +17,4%)։ Սակայն այստեղ զգալի թռիչքներ չեն սպասվում, քանի որ կարճաժամկետ հեռանկարում նման ցուցանիշների էական փոփոխություններ քիչ հավանական են։
Ամենահետաքրքիր հոդվածներն ու նորությունները բաց չթողնելու համար միացե՛ք How2B-ի Տելեգրամյան ալիքին:
